Notka o książce:

Tom artykułów ?Studia z dziejów stosunków Rzeczypospolitej z Państwem Moskiewskim w XVI-XVII wieku? zawiera 20 tekstów autorstwa historyków polskich i zagranicznych. Łączy je problematyka poświęcona zmaganiom państw jagiellońskich (Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego), połączonych w XVI w. w polsko-litewską Rzeczpospolitą, z Państwem Moskiewskim o dominację w Europie Środkowo-Wschodniej. Na przestrzeni XVI i XVII w. rozgrywały się zasadnicze wydarzenia, w wyniku których podejmowanie strategicznych decyzji co do dalszych losów tego obszaru, zarówno w wymiarze politycznym, jak i militarnym, przesunęło się z tradycyjnych centrów Jagiellonów ? Krakowa i Wilna, potem Warszawy, na wschód Europy ku Moskwie. Lektura poszczególnych esejów dostarcza nowych interesujących ujęć oraz interpretacji faktów i procesów historycznych. Sporo uwagi autorzy poświęcili też naświetleniu wydarzeń z zakresu historii militarnej, jak chociażby wspaniałemu zwycięstwu hetmana Żółkiewskiego pod Kłuszynem (4 lipca 1610 r.) czy kampanii pod Cudnowem (1660 r.). (prof. H. Lulewicz)

Przeszłość stosunków polsko-rosyjskich staje się w coraz mniejszym stopniu areną politycznych harców, w coraz większym zaś ? naukowych dyskusji sine ira et studio. W nurcie tym należy też sytuować ten tom. Moskwa od końca XV wieku znajdowała się w ofensywie, zdobywając ziemie ruskie Wielkiego Księstwa Litewskiego, któremu jednak pomocy udzieliła Korona. Obrona przed carem stała się więc podstawową przyczyną zacieśnienia w Lublinie w 1569 r. związku między tymi dwoma państwami. Wraz z powiększeniem Korony o ziemie ukrainne i uzyskaniem przez nią wspólnej granicy z Moskwą ? konflikt moskiewsko-litewski przekształcił się w wojnę z Rzecząpospolitą. 
Rozprawy pomieszczone w tomie obejmują pierwsze dwa wieki konfliktu, ukazując jego odmienne aspekty i oblicza. Autorzy reprezentują różne kraje i ich historiograficzne tradycje: Rosję, Litwę, Ukrainę, Mołdawię, z przewagą jednak Polski.  (prof. A. Zakrzewski)

Notka o autorze:

Praca zbiorowa pod redakcją Mirosława Nagielskiego, Konrada Bobiatyńskiego i Przemysława Gawrona

___________________________________________________________________________________________________________________

Spis treści:

Wstęp
Hieronim Grala
Od ?bellum defensivum? do ?bellum externum?.
Ewolucja poglądów szlachty polsko-litewskiej na wojnę
z Państwem Moskiewskim w drugiej połowie XVI w.

Gediminas Lesmaitis
Schemat przeglądu wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego
w Radoszkowicach (1567)

Dmitrij Karnauchow
???????? ??????? ??????????? ??????????? ?? ??????
XVI ? XVII ??. ? ??????? ??????????? ????????
?????????? ????????

Przemysław Gawron
Państwo moskiewskie w świetle pamiętników
polsko-litewskich z okresu Smuty (1603-1618)

Andrzej Grzegorz Przepiórka
Bitwa pod Kłuszynem (4 VII 1610) ? wątpliwości i hipotezy

Tomasz Bohun
Najemnicy z Wysp Brytyjskich w armii szwedzkiej
na początku XVII wieku

Valentin Constantinov
The Political and Military Realities
Northward Danube in 1612

Maciej Franz
Piotr Konaszewicz-Sahajdaczny z odsieczą
pod Moskwą w 1618 roku

Wiktor Brechunenko
???????? ????? ??????????? ???????
? ?????? ???????? XVII ??.

Andrzej Haratym
Obrona Smoleńska 1632-1633 ? wybrane problemy

Dariusz Milewski
Siedmiogród i księstwa naddunajskie wobec
sojuszu kozacko-moskiewskiego w 1654 r.

Piotr Kroll
Działania wojenne na Ukrainie w latach 1658-1659
w świetle najnowszych badań

Andrzej Rachuba
Odzyskanie Brześcia Litewskiego
jako ostatni akord ?Szczęśliwego Roku? 1660

Jerzy Maroń
Kłuszyn i Cudnów a operacyjny wymiar wojny
w epoce wczesnonowożytnej

Mirosław Nagielski
Kampania cudnowska 1660 roku

Krzysztof Kossarzecki
Kampania letnio-jesienna 1661 roku nad Dźwiną
i bitwa pod Kuszlikami

Andrzej A. Majewski
Zagon Aleksandra Hilarego Połubińskiego

Tomasz Ciesielski
Kronika Surty i Trubnickich jako źródło do dziejów Mohylewa
w okresie wojny polsko-moskiewskiej 1654-1667
Studium historyczno-źródłoznawcze

Konrad Bobiatyński
Militarne uwarunkowania negocjacji polsko-moskiewskich
w Andruszowie w latach 1666-1667

Marek Wagner
Poselstwo Konstantyna Tomickiego do Moskwy
w 1680 roku. Zarys problematyki

Wykaz skrótów

Miejsce i rok wydania: Zabrze ? Tarnowskie Góry 2013